تیرچه پیش تنیده یکی از مصالحی است که در اجرای سقف ساختمان‌ها و انواع سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از آن مقاومت سازه و برخی از ویژگی‌های دیگر آنها ارتقای کیفیت پیدا می‌کند به همین دلیل قصد داریم در ادامه این مطلب علاوه بر معرفی تیرچه پیش تنیده و نحوه تولید آن کمی در مورد مزایا، کاربرد، قیمت و حتی پیشرفت‌های اخیر این تیرچه نکاتی را به شما ارائه خواهیم کرد.
تیرچه پیش تنیده چیست؟
تیرچه پیش تنیده در یک تعریف ساده یک تیرچه بتنی تشکیل شده است وایرهای فولادی و بتنی عمل آمده است ولی علت آن که به آن تیرچه پیش تنیده گفته می‌شود پیش تنیده شدن در دستگاه تولید تیرچه پیش تنیده و با کمک اعمال نیرو به اجزای تیرچه و پیش کشیدگی آنهاست. تیرچه پیش تنیده در ظاهر سطح مقطع تی شکل و طولی در حدود ۸ تا ۱۲ متر دارد ولی برعکس دیگر تیرچه‌ها میلگردهای فولادی به کار رفته در آن از بیرون تیرچه نمایی ندارند یعنی میلگردها دیده نمی‌شوند که همین امر هم باعث مقاومت بیشتر تیره می‌شود و هم از زنگ زدگی میلگردها در زمان کوتاه جلوگیری می‌کند. سطح خارجی و بتنی تیرچه پیش تنیده نا صاف و پر از برجستگی و فرورفتگی بوده که علت آن متراکم شدن بتن در طول فرایند تولید می‌باشد. قابل ذکر است که شکل تی مانند سطح مقطع تیرچه پیش تنیده که در طول تیرچه کشیده شده است این امکان را به تیرچه پیش تنیده داده که در طول‌های بلند تر مقاومت بیشتری از خود نشان دهد و در مسیری که این تیرچه‌ها استفاده می‌شوند نیازی به نصب و ایجاد ستون‌های اضافی در ساختمان نباشد.
تیرچه پیش تنیده مقاومتی بالا در حدود دو برابر دیگر تیرچه‌ها دارد که در واقع یکی از اصلی ترین مزایای تیرچه پیش تنیده است ولی تیرچه پیش تنیده مزایای زیاد دیگری نیز به جز مقاومت بالا را داراست که به دلیل همین مزایا در بسیاری از کشورهای پیشرفته پر استفاده ترین تیرچه کاربردی محسوب می‌شود. اگرچه در ایران هنوز به جز در برخی از مصارف شهرسازی استفاده چندانی از این تیرچه نمی‌شود ولی تلاش بر این است که با آشنایی بیشتر با این تیرچه و مزایای آن تیرچه‌های معیوب گذشته را کنار گذاشته و تیرچه پیش تنیده جایگزین آنها شود تا در چند سال آینده ایجاد و ساخت ساختمان و سازه‌هایی با کیفیت تر باشیم.
نحوه تولید تیرچه پیش تنیده
مقاومت بالای تیرچه پیش تنیده و ویژگی‌های خاص آن علاوه بر مواد اولیه این تیرچه در نحوه تولید خاص آن نهفته است چرا که خط تولید تیرچه پیش تنیده با دستگاهی به عنوان اکسترودر در دو مرحله اصلی و تمام اتوماتیک ساخته می‌شود. پیش از آنکه بخواهیم در مورد نحوه و روند تولید تیرچه پیش تنیده صحبت کنیم باید گفت که یکی از مواد اولیه تیرچه پیش تنیده میلگردهای فولادی است که تعداد آنها در هر تیرچه متفاوت است یعنی ممکن است تا تیرچه‌های با پنج میلگرد فولادی ساخته شود و تیرچه دیگر بنا به استفاده‌ای که قرار است از آن شود هفت میلگرد فولادی داشته باشد؛ علاوه بر میلگرد فولادی بتن عمل آمده و قطعات فولادی کوچک‌تری در ساخت و استفاده می‌شود.
در ابتدای کار شروع فرایند تولید میلگردهای فولادی مدنظر به هر تعدادی که باشد به وسیله جک‌های گیره دار درون قالب‌های دستگاه محکم می‌شوند و پس از محکم شدن میلگردها در جای خود تحت پیش کشیدگی قرار گرفته و به طور مرتب مقاومت آن چک می‌شود و پس از رسیدن به حد مورد نظر اعمال نیروی کششی متوقف شده و قطعات فولادی بر روی میلگردها در جایگاه مخصوص خود نصب شده و سپس بتن عمل آمده را بر روی میلگردها می‌ریزند؛ در اینجا تسمه‌های زیر دستگاه شروع به لرزش کرده و با حرکت ویبره مانند خود بتن را بر روی میلگردها متراکم می‌کند.